नाताळ: आनंद, प्रेम आणि शांततेचा सण
नाताळ म्हणजे ख्रिश्चन धर्मामधील एक महत्त्वाचा आणि आनंदाचा सण. दरवर्षी २५ डिसेंबरला जगभरातील लोक हा सण ख्रिस्ताचा जन्मदिन म्हणून मोठ्या उत्साहाने साजरा करतात. नाताळाचा सण प्रेम, आनंद, क्षमा आणि शांततेचा संदेश देतो. तो फक्त ख्रिश्चन धर्मीयांपुरता मर्यादित नसून, सर्व धर्माचे लोक नाताळ साजरा करतात.
नाताळाचा उगम व इतिहास
नाताळ साजरा करण्यामागे येशू ख्रिस्ताचा जन्म हा मुख्य कारण आहे. मान्यता आहे की, इसवी सनाच्या पहिल्या शतकात ज्यूधर्मीयांना नव्या मार्गाचा प्रकाश देण्यासाठी येशूचा जन्म झाला.
येशूने मानवजातीला प्रेम, सत्य आणि करुणा यांचे महत्त्व पटवून दिले.
नाताळाच्या सणाचा प्रारंभ चौथ्या शतकात झाला असे मानले जाते. रोममधील ख्रिश्चन समुदायाने २५ डिसेंबरला येशूचा जन्मदिन साजरा करण्यास सुरुवात केली.
नाताळाच्या सणाचे मुख्य घटक
ख्रिसमस ट्री:
नाताळाचा सर्वात ओळखण्याजोगा घटक म्हणजे सजवलेले ख्रिसमस ट्री. हा वृक्ष नवीन जीवनाचे प्रतीक मानला जातो. झाडावर रंगीबेरंगी दिवे, घंटा, तारे आणि गिफ्ट्स लटकवून त्याला सजवले जाते.
सांताक्लॉज:
सांताक्लॉज म्हणजे मुलांचा लाडका, जो नाताळाच्या रात्री सर्वांना भेटवस्तू देतो. सांताक्लॉजचा उगम ख्रिश्चन संत निकोलस यांच्या कथेतून झाला आहे. आज सांताक्लॉज आनंद, प्रेम आणि दातृत्वाचा प्रतीक आहे.
नाताळ गीतं:
नाताळ सणाला अधिक रंगत आणणारी गोष्ट म्हणजे ख्रिसमस कॅरोल्स. ‘जिंगल बेल्स’, ‘ओ होली नाईट’, ‘सायलेंट नाईट’ यांसारखी गाणी सर्वांना आनंद देतात.
नाताळ मेजवानी:
सणाच्या दिवशी विविध प्रकारचे खाद्यपदार्थ बनवले जातात. केक, कुकीज, पाय, रोस्ट चिकन हे पदार्थ या सणाचा भाग आहेत.
किरणाचा तारा आणि ख्रिस्तजन्माची देखणी:
बेथलेहेमच्या ताऱ्याचे प्रतीक नाताळात महत्त्वाचे स्थान आहे. तसेच, येशू ख्रिस्ताचा जन्म गोठ्यात कसा झाला, हे दृश्य तयार केले जाते.
सांस्कृतिक महत्त्व आणि साजरा नाताळ हा सण सांस्कृतिकदृष्ट्या खूप महत्त्वाचा मानला जातो. ख्रिश्चन धर्माबरोबरच इतर धर्मीय लोकही नाताळ साजरा करतात. कार्यालये, शाळा, घरे आणि चर्च सजवले जातात. लोक एकमेकांना शुभेच्छा देतात. अनेक देशांमध्ये नाताळ सार्वजनिक सुटीचा दिवस असतो.
भारतात नाताळाचा सण मोठ्या आनंदाने साजरा केला जातो. मुंबई, गोवा, कोलकाता, केरळ आणि उत्तर-पूर्व राज्यांमध्ये नाताळाच्या उत्सवाला विशेष रंगत असते. चर्चमध्ये प्रार्थना, मध्यरात्रीची मिस्सा, आणि सामुदायिक भोजन आयोजित केले जाते.
नाताळाचा अध्यात्मिक संदेश
नाताळ केवळ सण न राहता तो एक प्रेरणा देणारा दिवस आहे.
प्रेम आणि एकता: नाताळ आपल्याला सर्व धर्म, जात आणि वंशांच्या पलीकडे जाऊन एकमेकांवर प्रेम करायला शिकवतो.
माफ करण्याची भावना: येशू ख्रिस्ताने आपल्या शत्रूंनाही क्षमा केली, हेच मूल्य नाताळात अधोरेखित होते.
शांतता आणि समाधान: आपल्या जीवनातील संघर्षांवर मात करून शांततेकडे जाण्याचा मार्ग नाताळ दाखवतो.
नाताळ सणाचा व्यापारी दृष्टिकोन
गेल्या काही दशकांत नाताळाचा सण केवळ धार्मिक न राहता व्यापारी दृष्टिकोनातून मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जातो. दुकाने आणि मॉल्स सजवले जातात, विविध प्रकारच्या भेटवस्तू विक्रीसाठी ठेवलेल्या असतात. “ब्लॅक फ्रायडे” आणि “क्रिसमस सेल” यांसारखे उपक्रम लोकांना आकर्षित करतात.
नाताळाचा आधुनिक काळातील प्रभाव
आज नाताळ हा जागतिक स्तरावर एक सांस्कृतिक सण बनला आहे. इंटरनेट आणि सोशल मीडियाच्या माध्यमातून लोक एकमेकांना शुभेच्छा देतात. ओटीटी प्लॅटफॉर्म्सवर ख्रिसमस विशेष कार्यक्रम, चित्रपट पाहायला मिळतात.
नाताळ आणि पर्यावरण:
आजच्या काळात नाताळ साजरा करताना पर्यावरणाचा विचार करणे महत्त्वाचे झाले आहे. प्लास्टिकच्या वस्तूंच्या ऐवजी बायोडिग्रेडेबल पदार्थांचा वापर करणे, नैसर्गिक झाडांऐवजी कृत्रिम झाडे वापरणे, आणि किमान उर्जा वापरून सजावट करणे गरजेचे आहे.
नाताळ हा केवळ ख्रिस्ती धर्मीयांचा सण नसून तो सर्वांसाठी आनंद, प्रेम आणि एकतेचा संदेश देतो. आपल्या जीवनातील ताण-तणाव विसरून, या सणादरम्यान आपण आपले नातेवाईक आणि मित्रांसोबत वेळ घालवू शकतो. येशूने दिलेला प्रेमाचा, शांतीचा आणि क्षमतेचा संदेश आजच्या जगाला खूप महत्त्वाचा आहे.
“नाताळ हा फक्त सण नाही, तर तो जगण्याचा एक सुंदर संदेश आहे.”
